Tekst alternatywny

Jak Polacy z „S” naprawiali polską szkołę w 1980-81

Jak Polacy z „S” naprawiali polską szkołę w 1980-81

„Był to czas wielkiego pospolitego ruszenia w Polsce. W Warszawie nauczyciele i naukowcy, jak Jadwiga Jantar, Anna Sucheni-Grabowska, Anna Pawełczyńska, Anna Radziwiłł, Krystyna i Stefan Starczewscy podjęli działania organizacyjne w oświacie. Warszawscy pracownicy nauki, techniki i oświaty już w pierwszych dniach września 1980 r. utworzyli własny związek zawodowy, NSZZPNTiO[1], który po sześciu  tygodniach wszedł w skład ogólnopolskiej „Solidarności” wraz z robotnikami i pracownikami innych branż. Rozpoczynała się wspólna walka z władzą o rejestrację NSSZ Solidarność, powoływanie ad hoc prawnych punktów konsultacyjnych, grup samopomocy, wydawanie czasopism, gazetek, setek i tysięcy biuletynów zakładowych, politycznych, branżowych i programowych z wszystkich możliwych dziedzin życia. W połowie października 1980 wszyscy oni znaleźli się w „Solidarności”.
Otworzyły się perspektywy zmian programowych w szkole a także poprawy sytuacji materialnej i bytowej szkół i nauczycieli. (…) Ruch ten obok nauczycieli i wychowawców, rodziców i uczniów, objął sporą grupę wybitnych naukowców. Zaangażował najtęższe umysły i autorytety intelektualne epoki, pedagogów, psychologów, polonistów, historyków i wielu innych specjalistów, którzy społecznie oddali swój czas i siły na rzecz budowy wolnego szkolnictwa. „Solidarność” oświaty dzięki dużej liczbie wykształconych osób, najsprawniej – obok ekspertów, naukowców i dziennikarzy – artykułowała stawiane cele i opracowała własne szczegółowe propozycje rozwiązań. Edukację rozumiano tu jako działanie na rzecz dobra dzieci, i na rzecz poprawy kondycji intelektualnej, moralnej, społecznej i materialnej obywateli. Władze partyjno-państwowe reagowały głównie na nacisk ze strony robotników. W typowym dla etosu Solidarności odruchu wspólnotowym nauczyciele i naukowcy, podobnie jak ludzie kultury i dziennikarze oddawali swój intelekt na potrzeby robotników, rolników i pracowników technicznych, ci zaś wspierali gotowością strajkową ich postulaty, z przekonaniem, że powstały dla dobra ogółu obywateli”.

[1] NSZZPNTiO – warszawski Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Pracowników Nauki, Techniki i Oświaty.

Fragment z Teresa Bochwic, „W stronę suwerenności i demokracji”, miesięcznik „WSieci Historii” nr 9, wrzesień 2015

Smoleńsk – proste pytania, żadnej odpowiedzi http://solidarni2010.pl/31645-lektura-obowiazkowa-glenn-arthur-j248rgens…

Teresa Bochwic

Teresa_Bochwic