Tydzień w Klubach „GP” – 05.08.2020 r.
Operacja „Ostra Brama” – pamiętamy!
Tak jak w ubiegłych latach Kluby „GP” oddały cześć bohaterom walk o wyzwolenie Wilna podczas operacji „Ostra Brama”. Warto w skrócie przypomnieć te historyczne wydarzenia.
7 lipca 1944 Armia Krajowa rozpoczęła Operację „Ostra Brama” która była kulminacją akcji „Burza” na Wileńszczyźnie i miała na celu samodzielne oswobodzenie Wilna z rąk okupanta niemieckiego. Po wyzwoleniu Wilna Armia Krajowa miała wystąpić wobec Armii Czerwonej w roli „gospodarza terenu”, a swoją walką udokumentować polskość i nienaruszalność ziem północno – wschodnich Rzeczpospolitej Polskiej.
Decyzja o wyzwoleniu Wilna przez AK zapadła 12 czerwca 1944 r., kiedy to gen. Tadeusz Bór-Komorowski wydał rozkaz przygotowania planu wyzwolenia miasta przed wkroczeniem zbliżającej się Armii Czerwonej. Wtedy też dowódca Okręgu Wileńskiego AK ppłk Aleksander Krzyżanowski „Wilk” przegrupował większość jednostek partyzanckich w północno-wschodniej części II RP i przygotowywał je do działań w mieście i do ataku na miasto. Ogółem w operacji „Ostra Brama” miało uczestniczyć ponad 12 500 żołnierzy AK, jednak zbliżająca się Armia Czerwona wymusiła decyzję o przyspieszeniu akcji o jedną dobę co spowodowało, że w walkach wzięło udział około 4 500 żołnierzy AK. Oddziały polskie atakujące Wilno stoczyły 13 lipca krwawą bitwę pod Krawczunami; zginęło w niej bądź trafiło do niewoli blisko 1000 Niemców. W całej operacji „Ostra Brama” zginęło około 500 żołnierzy AK, a ponad 1000 zostało rannych. 13 lipca oddziały sowieckie współdziałające z AK zdobyły Wilno, jednak dowództwo sowieckie nakazało żołnierzom AK wyjść z miasta. Płk Krzyżanowski rozkazał przeprowadzić oddziały na skraj, a sam udał się do kwatery dowódcy 3 Frontu Białoruskiego gen. Czerniachowskiego w Puszczy Rudnickiej i uzyskał od Sowietów obietnicę, że ci dostarczą wyposażenie dla jednej dywizji piechoty i jednej brygady kawalerii, bez żadnych warunków politycznych. 16 lipca płk Krzyżanowski został ponownie zaproszony na spotkanie z gen. Czerniachowskim na podpisanie stosownego porozumienia. Na spotkanie pojechał z szefem sztabu mjr. Teodorem Cetysem – Cichociemnym. Z tego spotkania oficerowie już nie wrócili do oddziałów. Inna grupa oficerów, omawiająca z oficerami sowieckimi w miejscowości Bogusze szczegóły wyposażenia dywizji, została aresztowana i osadzona w więzieniu w Wilnie.
Oddziały AK rozlokowane wokół Puszczy Rudnickiej zostały otoczone przez wojska NKWD i rozbrojone. Tylko cześć żołnierzy zdołała zbiec. Sowieci internowali 6000 żołnierzy, którzy w większości odmówili wstąpienia do armii Berlinga, za co zostali wywiezieni do Kaługi, gdzie przez kilka lat pracowali przy wyrębie lasu. Część oddziałów po krwawych starciach z wojskami sowieckimi została rozproszona, a reszta udała się na zachód i wzięła udział w Powstaniu Warszawskim. Oficerów aresztowano, osądzono i wywieziono do Riazania. Po aresztowaniu, gen. Aleksander Krzyżanowski „Wilk” przebywał w sowieckich więzieniach w Wilnie i Moskwie w obozie w Diagilewie; następnie w Griazowcu z którego 11 sierpnia uciekł do Wilna. Kiedy ujawnił swoje nazwisko i pseudonim został ponownie aresztowany i osadzony w więzieniu na Butyrkach. W październiku 1947 roku za zgodą Sowietów znalazł się w kraju, kiedy chciał wrócić do normalnego życia 3 lipca 1948 został aresztowany przez UB. Przetrzymywany był w więzieniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na Mokotowie. Zmarł tam na gruźlicę 29 września 1951. Zwłoki zostały w tajemnicy pochowane na Powązkach.
Klub GP Poznań
W Poznaniu w kościele na Wzgórzu św. Wojciecha miejscowy klub „GP” oddał hołd poległym w czasie próby wyzwolenia Wilna z okupacji niemieckiej. Proboszcz parafii św. Wojciecha ks. Marchwiak, podczas wygłoszonej homilii w czasie uroczystej mszy św. powiedział: „To dobrze, że trwa pamięć wśród społeczeństwa o minionych naszych dziejach i pamięta się o ofiarach jakie zostały poniesione w obronie naszej tożsamości, bo naród bez pamięci historycznej jest narodem ułomnym.” To już 76. rocznica tego wydarzenia zorganizowanego tak jak w ubiegłych latach staraniem: Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolski, Środowisko „Ostra Brama” w Poznaniu oraz Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Poznaniu. W uroczystości uczestniczyli mieszkańcy Poznania, a po mszy św. złożono wieńce upamiętniające to wydarzenie pod tablicą pamiątkową, która znajduje się na Wzgórzu św. Wojciecha. W uroczystości uczestniczyła Wicewojewoda Wielkopolski pani Aneta Niestrawska, oraz Przewodniczący Rady Miasta Poznania Grzegorz Ganowicz.
Klub GP Suwałki
Klub „GP” – Myśli Patriotycznej w Suwałkach brał aktywny udział w obchodach 75. Rocznicy Obławy Augustowskiej, która miała miejsce od lipca do sierpnia 1945 r. w powiatach: suwalskim, augustowskim, sejneńskim i sokólskim Puszczy Augustowskiej i spowodowała ludobójstwo ponad 2 tys. polskich patriotów żołnierzy Armii Krajowej dokonane przez żołnierzy rosyjskiej Armii Czerwonej. Wiemy to z zachowanego szyfrogramu Abakumowa do Berii z 12.07.1945 r., że zostało zatrzymanych 7049 osób, a zwolnionych 5115 – pozostali 1934 osoby w tym żołnierze AK i przypadkowe osoby – zostały ludobójczo zamordowane strzałem w tył głowy. W Obławie Augustowskiej śmierć poniosło ponad 2 tys. polskich patriotów. Musimy zawsze o tym pamiętać!
Z inicjatywy Klubu „GP” Gdańsk II przeprowadzona została błyskawiczna akcja wsparcia księży posługujących na Białorusi. „To wspaniali patrioci, remontujący zrujnowane polskie kościoły, ratujący od zapomnienia nasze zabytki i cmentarze, pielęgnujący polską mowę, tradycję i historię. Kościół katolicki na Białorusi nie jest dotowany przez państwo, tak jak Cerkiew i pracujący tam księża borykają się z ogromnymi problemami, nie tylko finansowymi. Dlatego postanowiłam poprosić członków i sympatyków Klubów Gazety Polskiej o wsparcie i przedstawiłam możliwość zamawiania Mszy św. Czasu mieliśmy bardzo mało, dosłownie kilka dni.” – mówi wiceprzewodnicząca Klubu „GP” Gdańsk II Małgorzata Odyniec. Pomoc w wysokości 1650 zł dotarła już do trzech parafii na Grodzieńszczyźnie i w sierpniu zostaną tam odprawione msze święte w przekazanych intencjach. Podziękowania należą się wszystkim ofiarodawcom, a zwłaszcza krakowskiemu Klubowi „GP”, który bardzo aktywnie włączył się w akcję. 14 sierpnia o godzinie 8:00 czasu polskiego polecony Bogu zostanie nieodżałowany śp. Tomek Kowalczyk w miesiąc po śmierci.
.
.
27 lipca, rodzina i przyjaciele pożegnali członka krakowskiego Klubu „GP” śp. Tomasza Kowalczyka, który spoczął na cmentarzu Prądnik Czerwony w Krakowie. W ceremonii pogrzebowej uczestniczyli przedstawiciele Klubów „GP” z całej Polski.
Za dusze śp. Tomka Kowalczyka w dniach 1 – 30 października 2020r. zostanie odprawiona Msza Święta Gregoriańska. Odprawiać będzie pracujący w Kościele Bożego Miłosierdzia w Żytomierzu o. Waldemar Pawelec SAC (Pallotyn).
.
Ryszard Kapuściński
