Tekst alternatywny

Czytanie i koncert: 80 lat niemieckiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen

Czytanie i koncert: 80 lat niemieckiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen

 W dniu 4 września 2016 roku w 80-rocznicę powstania niemieckiego-nazistowskiego obozu koncentracyjnego, obecnie  muzeum Sachsenhausen /Oranienburg, odbyło się czytanie listów byłych więźniów tego niemieckiego obozu zagłady oraz  koncert.

W spotkaniu  upamiętniających martyrologię więźniów w tym niemieckim obozie koncentracyjnym, wzięli udział zaproszeni goście z Niemiec i zagranicy. Przybył na tę niezwykłą uroczystość  Jego Ekscelencja pan Ambasador Republiki Francuskiej Philippe Etienne. Przywitał zaproszonych gości pan dyrektor muzeum Sachsenhausen prof. dr Günter Morsch. Panowie  Florian Hille –baryton  und Dirk Homuth-gitara  w przerwach między czytaniem przez aktora, pana Ulrich Matthes kolejnych listów byłych więźniów, zaśpiewali  pieśni.

Wielkie podziękowania  dla pomysłodawców  tej  pięknej inicjatywy upamiętniającej gehennę więźniów w tym byłym niemieckim obozie zagłady i za zaserwowanie gościom smacznego  poczęstunku.

Klub Gazety Polskiej Berlin Brandenburg

 Zbrodniarz wszech czasów Adolf Hitler  w wyniku demokratycznych wyborów zdobył władzę i w dniu 30.01.1933 roku został kanclerzem  Republiki Weimarskiej. Sposób wykorzystania incydentu pożaru budynku Reichstagu-parlamentu  był decydującym krokiem na drodze do pełnego przejęcia władzy w Republice Weimarskiej przez Hitlera i jego partię  NSDAP i przekształcenia republiki parlamentarnej w monopartyjne policyjne państwo totalitarne. Pod wpływem dramatyzmu wydarzeń Prezydent Rzeszy Paul von Hindenburg został nakłoniony przez Adolfa Hitlera i Franza von Papena do podpisania już 28 lutego w trybie art. 48 konstytucji Republiki Weimarskiej (regulującego tzw. stany nadzwyczajne), tzw.Reichstagsbrandverordnung – dekretu „O ochronie narodu i państwa” (niem. Verordnung zum Schutz von Volk und Staat), który na tydzień przed przedterminowymi wyborami do Reichstagu zawieszał „czasowo” podstawowe prawa obywatelskie zawarte w konstytucji Republiki Weimarskiej z 1919. 21 marca 1933 roku powstało więzienie-obóz dla opzycjonistów utworzony przez SA-Standarte 208 – oddział sturmowy nr 208 w dawnym,pustym  browarze w Oranienburgu .Das Konzentrationslager Oranienburg -obóz koncentracyjny Oranienburg funkcjonwał od 16 maja 1933 roku jako obóz państwowy do 14.07.1934 .Wcześniej w wyniku  tzw.Röhm-Putsch-puczu Röhma,czyli  „nocy długich noży -Nacht der langen Messer“ 30.06/1. 07 1934) ”zostały władze  SA-Sturmabteilung-oddziały sturmowe, zdziesiątkowane przez SS-Schutzstaffel-oddziały ochronne i pozbawione przywilejów i władzy. Część więźniów z dawnego obozu koncentracyjnego Oranienburg znalazła się w późniejszym obozie Sachsenhausen.

Konzentrationslager Sachsenhausen niemiecki obóz koncentracyjny założony w lipcu 1936 w miejscowości Sachsenhausen (obecnie dzielnica Oranienburga) około 30 km na północ od Berlina.Funkcjonował do 22 kwietnia 1945.

Historia obozu

Obóz został założony z rozkazu Heinricha Himmlera, tuż po objęciu przez niego kierownictwa całego aparatu policyjnego III Rzeszy. Obóz założono nieopodal Oranienburga, do którego przeniesiono inspektorat nadzoru nad wszystkimi obozami koncentracyjnymi Rzeszy. Obóz został zbudowany przez więźniów KL Esterwegen na obszarze zamkniętym w równoramiennym trójkącie w środku podstawy którego umieszczono wieżę A z bramą wejściową. Później obóz rozbudowywano. SS uważała Sachsenhausen, za wzorowy obóz pod względem konstrukcyjnym. Na jego terenie szkoliło się wielu komendantów i wysokich funkcjonariuszy SS, którzy później obejmowali funkcje w innych obozach (m.in. Rudolf Höss – późniejszy komendant KL Auschwitz). W obozie Sachsenhausen dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach, które często kończyły się śmiercią lub kalectwem. W 1941 roku przeprowadzono na jeńcach sowieckich próby gazowania w zaadaptowanych do tego celu ciężarówkach, których potem używano m.in. w ośrodku zagłady Kulmhof i w KL Majdanek. W 1942 roku zbudowano komorę gazową, krematoria i izbę przeznaczoną do egzekucji przez rozstrzelanie.

W latach 1942–1944 w wydzielonych dodatkowym ogrodzeniem barakach około 140 więźniów, z 40 krajów, pracowało nad fałszowaniem funtów brytyjskich, paszportów, wiz, pieczęci i innych dokumentów. W przypadku funtów sfałszowane banknoty praktycznie nie różniły się od oryginałów. Obozowi podlegała ponad setka podobozów i komand zewnętrznych. Więźniowie byli używani do pracy niewolniczej dla niemieckich przedsiębiorstw, m.in. zakładów lotniczych Heinkel w Oranienburgu czy fabryki Siemens, lub AEG w niedalekim Berlinie.

Na początku 1945 roku w obozie znajdowało się prawie 60 000 więźniów, a dalsze 20 000 w podobozach. W kwietniu 1945 roku obóz został zbombardowany przez lotnictwo alianckie (ze względu na fabrykę granatników). Zginęło około 800 więźniów. Po przekroczeniu Odry przez Armię Czerwoną, rozpoczęto ewakuację obozu . Więźniów niezdolnych do marszu wymordowano, innych popędzono w „Marszach Śmierci” do innych obozów, m.in. do KL Mauthausen-Gusen oraz BergenBelsen.

22 kwietnia 1945 roku obóz wyzwoliły oddziały 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty Henryka Dąbrowskiego Wojska Polskiego oraz Armii Czerwonej. W obozie pozostało jedynie 3000 więźniów – wśród nich kilkuset zmarło w okresie kilku tygodni po wyzwoleniu.Więźniowie i ofiary  Więźniami byli obywatele wielu narodowości: Polacy, Niemcy, jeńcy sowieccy, Romowie, Sinti, później Żydzi. Był to obóz tzw. „zielony”, czyli przebywali w nim na początku więźniowie „nie-polityczni”, jak również lotnicy brytyjscy. Więźniów wykorzystywano do pracy niewolniczej, podczas której byli oni mordowani oraz umierali z wycieńczenia i chorób.  Pierwszy transport więźniów z okupowanej Polski wyruszył do obozu z warszawskiego więzienia Pawiaka już 2 maja 1940 roku. Niemcy skierowali do niego ośmiuset więźniów politycznych z grona polskiej inteligencji aresztowanych w ramach Intelligenzaktion . W Sachsenhausen więziono między innymi 169 profesorów i pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, z których 120 zwolniono po osobistej interwencji Benito Mussoliniego.  W obozie tym był przetrzymywany biskup polskiego Kościoła Ewangelickiego – Juliusz Bursche i jego trzej przyrodni bracia: Edmund (pastor), Alfred (adwokat) i Teodor (architekt – jedyny z braci, który przeżył okupację), a także ks. Jerzego Kahané i ks. Waldemara Preissa. W obozie tym zginęli także: Władysław Goral – biskup pomocniczy diecezji lubelskiej Bolesław Roja – generał dywizji Wojska Polskiego II RP, oficer Legionów Polskich, poseł na Sejm RP Stefan Grot-Rowecki – komendant Armii Krajowej.  Więźniami tego obozu byli również Ślązacy – powstańcy śląscy sprzed wojny, osadzeni tam i zamordowani w okresie drugiej wojny światowej.  Przeciętnie w obozie przebywało około 50 000 – ogółem przez KL Sachsenhausen i jego filie przeszło ich ponad 200 000, z których dziesiątki tysięcy zginęły, choć dokładną liczbę ofiar trudno ustalić.

źródło: Wikipedia

04.09.2016, 12 Uhr

Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen

Lesung und Konzert: 80 Jahre KZ Sachsenhausen
Sonntag, 4. September 2016, 12 Uhr
Das KZ Sachsenhausen wurde im Sommer 1936 von Häftlingen aus den Emslandlagern errichtet. Es war die erste Neugründung eines KZ nach der Ernennung des Reichsführers SS Heinrich Himmler zum Chef der Deutschen Polizei im Juli 1936. Der Schauspieler Ulrich Matthes liest Erinnerungsberichte von Häftlingen aus der frühen Phase des Konzentrationslagers. Die Matinee wird abgerundet durch Lagerlieder, die Florian Hille (Bariton) und Dirk Homuth (Gitarre) präsentiert werden.