W styczniu, w roku 2023 jest obchodzona w Polsce i przez Polonię Świata 160 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego.
W dniu 21 stycznia 2023 roku, w Filadelfii PA, na cmentarzu komunalnym w dzielnicy Bridesburg, odbyła się uroczystość złożenia wieńców przez delegację składającą się z przedstawicieli Ataszatu RP w Waszyngtonie, Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej i Harcerstwa. Delegacja przybyła na cmentarz aby złożyć wieniec na grobie Hilarego Skwierzyńskiego powstańca Powstania Styczniowego oraz oddać należny hołd bohaterowi.
W skład delegacji weszli: ppłk. Karol Budniak zastępca Atasze Wojskowego w Waszyngtonie DC, plk Krzysztof Steć starszy Doradca Wojskowy przy Stałym Przedstawicielstwie RP przy Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, Tadeusz Antoniak, Komendant Naczelny SWAP, Zygmunt Bielski, Adiutant Finansowy SWAP, dr Teofil Lachowicz, Redaktor Naczelny Periodyka Weteran SWAP, Antoni Płotka, I Wice-Komentant SWAP, Mirosław Płotka, Komendant Okręgu 10 SWAP, Janusz Romanski, I Wice-Komendant Okręgu 10 SWAP, druchna Maria Bielski Harcerstwo NY, oraz dr Konstanty Pruszyński, Kapelan Placówki 12 SWAP..
Hilary Skwierzyński przybył z Polski do Ameryki po upadku powstania Styczniowego i osiedlił się w Filadelfii. Tu pracował, następnie w roku 1924 aktywnie włączył się w działalność Placówki 12 SWAP. Był znany jako gorący patriota oddany sprawom Polski. Aktywne uczestniczył w życiu Polonii w Filadelfii do końca swoich chwil.
Następnie wystąpił ksiądz dr Konstanty Pruszyński, kapelan Pl 12, który nad grobem odmówił modlitwę w intencji powstańca Hilarego Skwierzyńskiego, podkreślając oddanie i poświęcenie powstańców walczących przeciwko caratowi o niepodległą Polskę. Powstanie Styczniowe skierowane było przeciwko zaborcy rosyjskiemu. Ogłoszone zostało w Manifeście 22 stycznia 1963 roku przez Tymczasowy Rząd Narodowy. Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 roku i trwało do jesieni 1964. Swoim zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego, Królestwo Polskie i ziemie zabrane.
W dalszej części delegacja w składzie ppłk Karol Budniak, plk Krzysztof Steć i Tadeusz Antoniak złożyła wieniec na rodzinnym grobie powstańca Hilarego Skwierzyńskiego. ur 11 stycznia 1842, zm. 18 marca 1935,
Nad grobem głos zabrali: dr Teofil Lachowicz, który skrótowo omówił przebieg powstania Styczniowego oraz rozmiar reperkusji jakie spotkały powstańców po jego upadku, jakie władze carskie zastosowały wobec powstańców. Były to: zsyłka na Sybir i do Kazachstanu oraz wcielenie do armii carskiej z reguły na 25 lat. Te przyczyny spowodowały gwałtowną emigrację powstańców z Królestwa Warszawskiego i ziem zaborowych w świat, w tym do Ameryki.
Następnie wystąpił Tadeusz Antoniak, Komendant Naczelny SWAP, który poinformował o inicjatywie podjętej przez Zarząd Główny SWAP wystawienia historycznej, brązowej tablicy pamiątkowej, upamiętniającej wszystkich powstańców powstania Styczniowego, którzy mieszkali w Ameryce i których groby są na tutejszych cmentarzach. Archiwum SWAPu ustaliło listę nazwisk 46 powstańców powstania styczniowego. Po zakończeniu prac projektowych i wykonaniu tablicy z brązu, tablica zostanie wystawiona w Głównym Kościele w Narodowym Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej w Doylestown, PA.
Ppłk. Karol Budniak w imieniu Atasze Wojskowego gen. Krzysztofa Nolberta i swoim własnym podziękował weteranom Placówki 12 SWAP za podjętą inicjatywę oraz za zorganizowanie uroczystości złożenia wieńca na grobie Hilarego Skwierzyńskiego w Filadelfii, PA.
Na zakończenie uczestnicy uroczystości uczestniczyli w okolicznościowym zdjęciu przy grobie powstańca Powstania Styczniowego..
Opracował:
dr Janusz Romański – Kronikarz Pl 12 SWAP
Zdjęcia: Zygmunt Bielski
Opis zdjęć:
- 1 – Grób powstańca udekorowany wieńcem.
- 2 – Oddanie hołdu od lewej Tadeusz Antoniak, ppLk Karol Budniak, płk. Krzysztof Steć
- 3 – Zdjęcie grupowe uczestników uroczystości złożenia wieńca
- 4 – Tablica złożona na grobie od Polonii w Filadelfii.
