PROGRAM MARATONU FILMOWEGO
15.00 – 15.15 – otwarcie II Rypińskiego Maratonu Filmowego o Żołnierzach Wyklętych
15.15 – 15.45 – prezentacja wprowadzająca w tematykę Maratonu Filmowego nt. polskiego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego po II wojnie światowej
15.45 – 16.45 – „ŻOŁNIERZE WYKLĘCI” – Fundacja Filmowa AK
Film, który w wielkim zarysie przedstawia zakres i skalę funkcjonowania podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego i jego oddziałów partyzanckich na ziemiach polskich od momentu wkroczenia Sowietów na ziemie polskie w styczniu 1944 r. aż do śmierci w walce z SB i ZOMO ostatniego Żołnierza Wyklętego, Józefa Franczaka „Lalusia” w październiku 1963 roku.
16.45 – 17.15 – „ELEGIA NA ŚMIERĆ »ROJA«” – reż. Jerzy Zalewski
Film opowiada o „Roju” , Mieczysławie Dziemieszkiewiczu, młodym żołnierzu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego (NZW) z północnego Mazowsza. Miał 20 lat gdy objął dowództwo nad oddziałem partyzanckim, a 26 lat, gdy 13 kwietnia 1951 r., zginął razem ze swoim towarzyszem broni Bronisławem Gniazdowskim „Mazurem” w walce z funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa (UB) i jednostkami Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KBW). Już po jego śmierci, w październiku 1951 r. ginęli ostatni żołnierze „Roja”.
17.15 – 17.45 – „11 Grupa Operacyjna NSZ” – Z Archiwum IPN
Film prezentuje działającą na północno-zachodnim Mazowszu ( m.in. tereny Rypina) strukturę Narodowych Sił Zbrojnych tzw. 11 Grupę Operacyjną NSZ, która po tzw. „amnestii” z lutego 1947 r., przyłączyła się do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego przyjmując w strukturze organizacyjnej oznaczenie XXIII Okręgu NZW. To z niej wywodził się ostatni żołnierz na Mazowszu, który walcząc z bronią w ręku, otoczony przez UB i KBW , rozerwał się granatem 10 czerwca 1954 r. Ostatni , który ukrywał się, ujawnił się dopiero w 1960 r.
17.45 – 18.15 – „SNY STRACONE SNY ODZYSKANE” – reż. Arkadiusz Gołębiewski
Film o rodzinie Borychowskich, okrutnie doświadczonej przez reżym komunistyczny za pomoc jaką ta rodzina udzielała żołnierzom 6. Wileńskiej Brygady AK. W obejściu ich domostwa, 30 IX 1950 r. doszło do walki pomiędzy KBW i UB a żołnierzami 6. Brygady. Czterech z nich poległo , a rodzina Borychowskich poddana została represjom za pomoc partyzantom. Czwórka nieletnich dzieci po pobycie w więzieniu została umieszczona w domach dziecka, matka – skazana na wieloletnie więzienie a ojciec – zamordowany w Warszawie w więzieniu przy ul. Rakowieckiej.
18.15 – 19.00 – „MAREK FRANCZAK SYN »LALKA«” – reż. Jerzy Zalewski
Film prezentuje sylwetkę ostatniego ukrywającego się z bronią w ręku partyzanta niepodległościowego podziemia na Lubelszczyźnie, Józefa Franczaka ps. „Lalek”, mechanizm osaczania go przez aparat resortu bezpieki, a w końcu dramatyczne okoliczności jego śmierci w walce z obławą MO i SB w dniu 21 października 1963 r. Unikalne relacje osób najbliżej związanych z partyzantem oraz materiały archiwalne IPN, pokazujące obraz niezłomnego bohaterstwa i kulisy zdrady. Wspomnienia Marka Franczaka, który swojego ojca widział tylko raz, gdy miał 5 lat, w roku śmierci swojego ojca.
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany harmonogramu Maratonu Filmowego z przyczyn od nich niezależnych.
Dodatkowe informacje o Maratonie Filmowym: Paweł Kołkiewicz, tel.: 511 161 726
