I N F O R M A T O R Nr 17
Poznańskiego Klubu Gazety Polskiej
25.02.2014
WYBORY DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO – PODSTAWOWE FAKTY
Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się w dniach od 22 do 25 maja 2014 r . W 28 krajach UE wybieranych będzie 751 posłów W Polsce wybory odbędą się 25 maja i wybierać będziemy 51 posłów. Dotychczas wybory do PE w Polsce odbyły się w 2004 i 2009r, W ostatnich wyborach frekwencja wyniosła 24,53% i była jedną z najniższych.
Polska podzielona jest na 13 okręgów wyborczych. Prawo zgłaszania kandydatów przysługuje wyborcom oraz partiom politycznym. W podziale mandatów uczestniczą listy okręgowe komitetów, które w skali kraju uzyskały minimum 5% ważnych głosów. Mandaty przydzielane są według metody d’Hondta w skali całego kraju. Liczba posłów wybranych w poszczególnych okręgach wyborczych zależy od ilości oddanych głosów. Dopiero po ustaleniu liczby mandatów przypadających poszczególnym komitetom rozdziela się je pomiędzy poszczególne okręgi wyborcze z zastosowaniem metody Hare-Niemeyera.
W Parlamencie Europejskim partie polskie wchodzą w skład różnych frakcji. PO i PSL wchodzą w skład Europejskiej Partii Ludowej, PiS i PJN w skład Europejskich Konserwatystów i Reformatorów, SLD w skład Partii Europejskich Socjalistów oraz SP w skład Europa Wolności i Demokracji.
Zgodnie ze statutem europosła, który wszedł w życie w 2009 roku, posłowie do Parlamentu Europejskiego otrzymują wynagrodzenie w wysokości 7956,87 euro brutto (ok. 6,2 tys. euro netto), które jest wypłacane z budżetu europarlamentu. Kraje członkowskie mogą obłożyć to wynagrodzenie podatkami krajowymi. Pensja eurodeputowanego to 38,5 proc. podstawowego wynagrodzenia sędziego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
W czasie sesji PE dzienna dieta eurodeputowanego wynosi 304 euro. Przeznaczona jest, m.in. na zakwaterowanie, posiłki, ale pod warunkiem podpisania listy obecności. Może być obcięta o połowę, jeśli poseł nie weźmie udziału w przynajmniej połowie głosowań. Posłowie do PE otrzymują zwrot części kosztów ponoszonych w związku z wykonywaniem mandatu. Zwracane są, m.in. koszty prowadzenia biura poselskiego, rachunków telefonicznych czy opłat pocztowych. I ta kwota zwrotu jest zmniejszana o połowę, gdy eurodeputowany, bez należytego usprawiedliwienia, nie weźmie udziału w połowie posiedzeń PE w ciągu jednego roku parlamentarnego, czyli od września do lipca. Europosłom przysługuje miesięcznie do 21,2 tys. euro na prowadzenie biur poselskich, w tym na wynagrodzenie swoich asystentów (m.in. ubezpieczenia i podatki) i zlecone ekspertyzy (maksymalnie jedna czwarta tej sumy) oraz 4,3 tys. euro na działalność biur krajowych. Posłowie do PE zatrudniają do współpracy asystentów pracujących w Brukseli i Strasburgu, a także w kraju. Większość posiedzeń PE – sesji plenarnych, posiedzeń komisji czy posiedzeń grup politycznych – odbywa się w Brukseli i Strasburgu. Posłowie otrzymują zwrot kosztów transportu. Maksymalnie może to być cena biletu lotniczego w klasie business, biletu kolejowego pierwszej klasy lub pół euro za kilometr w przypadku podróży samochodem. Europosłowie otrzymują ponadto zwrot kosztów podróży, gdy uczestniczą np. w konferencji w innym państwie członkowskim lub udają się z wizytą roboczą w charakterze sprawozdawcy, maksymalnie do 4,2 tys. euro. Po ukończeniu 63 roku życia europosłowie mają prawo do emerytury. Jest to 3,5 proc. wynagrodzenia za każdy pełny rok sprawowania mandatu. Nie może to być jednak więcej niż 70 proc. pensji. Emerytury również wypłacane są z budżetu PE. Europosłowie składają oświadczenia majątkowe, które są publikowane na stronie internetowej PE. Zgłaszają też prezenty, które otrzymują, gdy oficjalnie reprezentują PE. Są one wpisywane do specjalnego rejestru prezentów.
W PE posłowie pracują w 22 komisjach. Dokumenty PE są sporządzane we wszystkich językach urzędowych UE, a posłowie mają prawo wypowiadać się w dowolnym języku i są tłumaczeni. Niezbędna jest jednak dobra znajomość języków obcych, szczególnie angielskiego. Eurodeputowany powinien posiąść umiejętność krótkiego formułowania myśli, streszczać i pisać syntetycznie. Średnia długość wystąpienia to jedna minuta i zależy głównie od tego, ilu posłów poprosiło o głos. Część czasu dzielona jest równo między grupy polityczne, a część proporcjonalnie do liczby posłów w konkretnej frakcji.
Praca eurodeputowanego to duża liczba głosowań; niekiedy głosowane są setki poprawek zgłaszanych przez posłów, frakcje, parlamentarne komisje czy posła sprawozdawcę. Najpierw kolejno głosuje się nad poprawkami, a następnie nad zmienionym tekstem w całości. Istotna jest współpraca z kolegami, gdyż w 90 procentach poseł nie wie nad czym głosuje a jedynie opiera się na zaufaniu do innych europosłów z grupy, którzy rekomendują materiały do głosowania. Główne wyzwanie stojące przez politykami wybranymi do Strasburga i Brukseli to zdolność kooperacji z posłami, którzy wychodzą z innych frakcji i innych państw europejskich. Istotna jest umiejętność zawierania kompromisów między frakcjami politycznymi i umiejętność nawiązywania kontaktów. Na pracę w PE europoseł powinien poświęcić znacznie więcej czasu i uwagi niż poseł na pracę w Sejmie. Europoseł powinien być „lobbystą” swojego kraju. Powinien on być w stałym kontakcie z ministrami naszego kraju i od nich powinien się dowiadywać, jak ma postępować optymalnie z punktu interesu naszego kraju.
W związku ze wzrostem znaczenia UE powinniśmy bardziej interesować się efektami pracy polskich europosłów i częściej kontrolować ich pracę.
dr inż. Wojciech Bogajewski
Literatura: wnp.pl. PAP, pl.wikipedia.org